-ki Eki (Zamir)
Türkçede –ki ekinin iki işlevi vardır:
- Sıfat yapmak
- Zamir yapmak
Zamir yapmak
Aynı ya da sıralı cümlelerdeki İyelik eki almış benzer kelimeleri tekrar etmemek için “-ki” ekini kullanıyoruz. Bunun için birinci iyelik eki almış birinci kelimeden sonra tekrar eden kelimeleri yazmıyoruz ve bu kelimelerin zamirlerine “-ki” eki getiriyoruz
Zamir + ki+ durum eki
Benim odam büyük. Senin odan küçük.
“oda” kelimesini iki defa yazmak istemiyoruz ve –ki zamirini kullanıyoruz.
Benim odam büyük seninkiküçük.
Yani –ki zamiri “oda” kelimesinin yerine geçiyor.
Sizin evinizde teras var ama onların evlerinde teras yok.
(Sizin evinizde teras var ama onlarınkide teras yok.)
Bu durum isim tamlamaları için de geçerlidir. Tamlananı bezer tamlamalarda birinci tamlamadan sonra diğer tamlamaların tamlanan kısmını yazmıyoruz. Tamlayan kısımlarına “-ki” ekini getiriyoruz.
Zamir + ki + durum eki
Ali’nin kardeşi Ankara’da okuyor. Mehmet’in kardeşi İzmir’de çalışıyor.
“kardeş” kelimesini iki defa yazmak istemiyoruz ve –ki zamirini kullanıyoruz.
Ali’nin kardeşi Ankara okuyor, Mehmet’inki İzmir’de çalışıyor.
İstanbul’un trafiği Ankara’nın trafiğinden daha yoğun.
(İstanbul’un trafiği Ankara’nınkinden daha yoğun.)
Arzu’nun ablasını tanımıyorum ama Deniz’in ablasını tanıyorum.
(Arzu’nun ablasını tanımıyorum ama Deniz’inkini tanıyorum.)
