İsim Fiil Eki “-mA”

Türkçede iki tane –mA eki vardır.

1. Olumsuzluk Eki

Sigara içme! Çok konuşma!

2. İsim Fiil Eki

Biri fiile –mA isim fiil ekini iyelik eki ve durum eki olmadan getirerek o fiilden kalıcı isimler oluşturuyoruz.

Fiil+Ma = Kalıcı İsim

Okuma, dinleme, yazma, konuşma, danışma, tartırşma …

Bir cümlede –mA eki gördük. Bunun ne eki olduğunu anlamak için cümledeki kullanımına bakıyoruz.

Bu kitabı okuma! “Oku” sözcüğü cümlede fiil görevinde. Bu yüzden –mA eki olumsuzluk ekidir.

Bugün okuma dersinde yeni bir hikaye okuduk. “Oku” sözcüğü cümlede fiil görevinde değil. Bir dersin adı. İsim görevinde. Bu yüzden –mA eki isim fiil ekidir.

 

-mA isim fiil ekiyle bereber bulunma (-mAyA) ve belirtme (mAyI) durum ekini kullanıyoruz. Burada cümlede tek kişinin olduğuna dikkat etmemiz gerekiyor.

Hafta sonu Şile’de yüzmeyi planlıyoruz. (Biz yüzüyoruz, biz planlıyoruz. Cümlede tek kişi var.)

Hafta sonu Şile’de yüzmeye gidiyoruz. (Biz yüzüyoruz, biz gidiyoruz. Cümlede tek kişi var.)

 

Cümlenin nesnesinde ve öznesinde farklı kişilerin olması durumunda Fiil+mA+İyelik Eki+Durum Eki formunu kullanıyoruz.

Ben bebeğimin hastalanmasından korkuyorum.

Biz senin sınavı geçmene çok sevindik.

Cümlede isimleri ve zamirleri özne ve nesne görevinde kullanıyoruz. Fiilleri özne veya nesne görevinde kullanırken onları isim fiil ekleriyle (-mAk, -mA ve Iş) isim haline getirmemiz gerekiyor.

Bir çay istiyorum (Cümlede “çay” ismi nesne görevindedir.)

Çay içmek istiyorum (Cümlede “çay iç-“ fiili nesne görevindedir. Ama –mAk isim fiil eki alarak isme dönüşmüştür. )

Çay sağlığımız için faydalıdır. (Cümlede “çay” ismi özne görevindedir.)

Çay içmek sağlığımız için faydalıdır. (Cümlede “çay iç-“ fiili özne görevindedir. Ama –mAk isim fiil eki alarak isme dönüşmüştür. )